Od przychodu pracownika odprowadzana jest składka emerytalna w wysokości 19,52% (koszty pracodawca i pracownik pokrywają po połowie, czyli 9,76%). Odprowadzone środki trafiają na podstawowe konto w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (I filar), subkonto w ZUS (II filar) lub konto w Otwartym Funduszu Emerytalnym.

Na poszczególne konta trafia:

• 2,2% na indywidualne konto w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych,
• 7,3% na indywidualne subkonto w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych – gdy, ubezpieczony rezygnuje z Otwartego Funduszu Emerytalnego,
• 4,38% na indywidualne subkonto w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych – gdy ubezpieczony decyduje, aby część jego składki była zapisywana na koncie Otwartego Funduszu Emerytalnego,
• 2,92% na konto w Otwartym Funduszu Emerytalnym.

Środki zgromadzone na indywidualnym koncie w ZUS (pierwszy filar) nie podlegają dziedziczeniu. Składki zgromadzone na subkoncie ZUS oraz w Otwartym Funduszu Emerytalnym, zgodnie z polskim prawem, są traktowane jako część majątku zmarłego i podlegają dziedziczeniu. Wypłaty z odziedziczonych środków zgromadzonych w OFE często mogą być nawet wyższe niż te z ZUS, dlatego nie warto z nich rezygnować.

Kto może odziedziczyć składki z ZUS i OFE?

Środki zgromadzone na subkoncie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz na koncie w Otwartym Funduszu Emerytalnym wypłaca się w dwóch częściach. Dziedziczy je małżonek zmarłego oraz osoby wskazane przez zmarłego. Połowa zgromadzonych środków w pierwszej kolejności trafia więc do małżonka zmarłej osoby ubezpieczonej (w przypadku, gdy pomiędzy małżonkami istniała ustawowa wspólnota majątkowa). Pieniądze te są przekazywane na rachunek małżonka w Otwartym Funduszu Emerytalnym (gdy dziedziczący takiego rachunku nie posiada, zostaje on otwarty). Środki z subkonta ZUS trafiają na subkonto małżonka w ZUS jako doliczenie do zgromadzonych już składek.

Druga połowa środków z subkonta w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych lub z Otwartego Funduszu Emerytalnego trafia do osób uposażonych lub dziedziczących z urzędu. W tym przypadku zgromadzone pieniądze trafiają bezpośrednio do dziedziczących osób, a nie jako doliczenie do ich własnych składek. Wypłatę wykonuje się najpóźniej w okresie 3 miesięcy od złożenia dokumentów potwierdzających tożsamość dziedziczącego.

W celu ubiegania się o wypłatę środków po zmarłym należy przedstawić:

• odpis aktu zgonu,
• odpis aktu małżeństwa,
• dyspozycję do wypłaty bezpośredniej lub transferowej.

W przypadku, gdy zmarły nie wskazał uposażonych, przeprowadza się postępowanie spadkowe dotyczące połowy środków z II filaru emerytalnego (tej połowy, która nie trafiła na konto współmałżonka). Warto pamiętać, że środki są dziedziczone wyłącznie, gdy ubezpieczony umrze przed przyznaniem mu świadczenia emerytalnego.

Jak wygląda dziedziczenie z III filaru?

Środki z Indywidualnego Konta Emerytalnego są dziedziczone podobnie jak oszczędności z konta bankowego zmarłej osoby (bez podatku od spadków i darowizn). Środki z Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego są dziedziczone w podobny sposób, ale należy od nich zapłacić zryczałtowany podatek dochodowy w wys. 10% (bez podatku można przenieść te środki na własny rachunek w Indywidualny Koncie Emerytalnym).

Połowę środków zgromadzonych w Pracowniczym Programie Kapitałowym dziedziczy małżonek osoby zmarłej. Środki trafiają na rachunek tej osoby w Pracowniczym Programie Kapitałowym lub na Indywidualnym Koncie Emerytalnym. Kapitał można również otrzymać w formie pieniężnej (po złożeniu wniosku). Drugą połowę oszczędności mogą otrzymać osoby uprawnione do zgromadzonych środków przez zmarłego. W przypadku braku takiego wskazania, część ta zostaje podzielona na ustawowych spadkobierców.